Đặt câu TÍNH TỪ

3. Đặt câu với mỗi từ ngữ em vừa tìm được ở bài tập 2.

Trả lời:

Đặt câu với từ ngữ vừa tìm được

a) Đỏ: Hoa Phượng đỏ rực cả một góc trời.

- Đôi mắt đỏ hoe.

- Buổi sáng bầu trời đỏ rực.

- Đôi môi bé đỏ như hoa hồng.

- Có một vùng biển có nước màu đỏ như máu.

- Chiếc nón của Lan đỏ thắm.

b) Cao: Ngọn núi cao chót vót.

- Bầu trời cao vời vợi.

- Những ngôi nhà phố cao chót vót.

- Quả trị cao quá nên bà lão không với tới, đành nói với quả thị “Thị ơi thị rơi bị bà” ..(truyện tấm cám)

- Quả dừa cao chót vót như đàn lợn con ủn ỉn chen nhau dưới tán lá.

c) Vui: Hôm nay quả là vui như Tết.

- Nghỉ hè vui lắm bạn ơi.

- Quê ngoại vui nhất là mùa lúa chín.

- Tôi vui sướng khi mẹ tặng cho một cô búp bê xinh xắn.

- Bọn trẻ vui vẻ chào năm học mới.

- Chúng em vui mừng Tết trung thu.

- Chúng em vui mừng ngày Nhà Giáo Việt Nam.

- Em vui lắm lần đầu tiên thăm Lăng Bác Hồ.

(Còn nhiều lắm Maica lười rồi – Ahi hi)

TỪ GHÉP VÀ TỪ LÁY TRANG 38

I. Nhận xét

Cấu tạo của những từ phức được in đậm trong các câu thơ sau có gì khác nhau ?

Tôi nghe truyện cổ thầm thì

Lời ông cha dạy cũng vì đời sau.

LÂM THỊ MỸ DẠ

Thuyền ta chầm chậm vào

Ba Bể Núi dựng cheo leo, hồ lặng im

Lá rừng với gió ngân se sẽ

Họa tiếng lòng ta với tiếng chim.

HOÀNG TRUNG THÔNG

Gợi ý

- Từ phức nào do những tiếng có nghĩa tạo thành ?

- Từ phức nào do những tiếng có âm đầu hoặc vần lập lại nhau tạo thành ?

Trả lời:

- Các từ phức truyện cổ, ông cha, đời sau do các tiếng có nghĩa tạo thành (truyện + cổ; ông + cha).

- Từ phức thầm thì do các tiếng lặp lại âm đầu (th) tạo thành.

- Từ phức lặng im do hai tiếng có nghìn lặng + im) tạo thành.

- Ba từ phức (chầm chậm, cheo leo, se sẽ (do những tiếng có âm đầu, vần hoặc cả âm đầu lẫn vần lặp lại nhau tạo thành: Từ cheo leo, hai tiếng cheo và leo có vần eo lặp lại. Các từ chim chậm, se sẽ lặp lại cả âm đầu và vần.

II. LUYỆN TẬP

1. Hãy xếp những từ phức được in nghiêng trong các câu dưới đây thành hai loại: từ ghép và từ láy. Biết rằng những tiếng in đậm là tiếng có nghĩa :

a) Nhân dân ghi nhớ công ơn Chử Đồng Tử, lập đền thờ ở nhiều nơi bên sông Hồng. Cũng từ đó hằng năm, suốt mấy tháng mùa xuân, cả một vùng bờ bãi sông Hồng lại nô nức làm lễ, mở hội để tưởng nhớ ông.

Theo HOÀNG LÊ

b) Dáng tre vươn mộc mạc, màu tre tươi nhũn nhặn. Rồi tre lớn lên, cứng cáp, dẻo dai, vững chắc. Tre trông thanh cao, giản dị, chí khí như người.

Trả lời:

Từ ghép:

a) Nhân dân, ghi nhớ, công ơn, đền thờ, mùa xuân, bờ bãi, tưởng nhớ

b) Dẻo dai, vững chắc, thanh cao, giản dị, chí khí

Từ láy:

a)Nô nức

b)Mộc mạc, nhũn nhặn, cứng cáp

2. Tìm từ ghép, từ láy chứa từng tiếng sau đây:

Trả lời: Từ ghép:

a) Ngay : Ngay thẳng, ngay thật, ngay lưng, ngay đơ

b) Thăng : Thẳng băng, thẳng cánh, thẳng cẳng, thẳng đuột, thẳng đứng, thẳng góc, thẳng tay, thẳng tắp, thẳng tuột, thẳng tính

c) Thật : Chân thật, thành thật, thật lòng, thật lực, thật tâm, thật tình

Từ láy :

a) Ngay : Ngay ngắn

b) Thăng : Thẳng thắn, thẳng thớ, thẳng thừng

c) Thật : Thật thà

luyen tu va cau mo rong von tu nhan hau doan ket trang 17

1. Tìm các từ ngữ:

a) Thể hiện lòng nhân hậu, tình cảm yêu thương đồng loại.

M : lòng thương người

Trả lời: Lòng thương người, lòng nhân ái, lòng vị tha, tình thân ái, tình thương mến, yêu quý, đau xót, xót thương, tha thứ, độ lượng, bao dung...

b) Trái nghĩa với nhân hậu hoặc yêu thương.

M: độc ác

Trả lời: độc ác, hung ác, nanh ác, tàn ác, tàn bạo, cay độc, ác nghiệt, hung dữ, dữ tợn, dữ dằn...

c) Thể hiện tinh thần đùm bọc, giúp đỡ đồng loại.

M: cưu mang

Trả lời: giúp, cứu giúp, cứu trợ, hỗ trợ, ủng hộ, bênh vực, bảo vệ, che chở, che chắn, che đỡ, cưu mang, nâng đỡ, nâng niu...

d) Trái nghĩa với đùm bọc hoặc giúp đỡ.

M: ức hiếp

Trả lời: ức hiếp, ăn hiếp, hà hiếp, bắt nạt, hành hạ, đánh đập, áp bức, bóc lột...

2. Cho các từ sau : nhân dân, nhân hậu, nhân ái, công nhân, nhân loại, nhân đức, nhân từ, nhân tài. Hãy cho biết:

a) Trong những từ nào, tiếng nhân có nghĩa là "người" ?

b) Trong những từ nào, tiếng nhân có nghĩa là "lòng thương người" ?

Trả lời:

a) Tiếng nhân có nghĩa là người: nhân dân, công nhân, nhân loại, nhân tài.

b) Tiếng nhân có nghĩa là lòng thương người: nhân hậu, nhân ái, nhân đức, nhân từ.

3. Đặt câu với một từ ở bài tập 2.

Trả lời:

1. Hai Bà Trưng đã lãnh đạo nhân dân ta chống giặc ngoại anh dũng.

2. Những công nhân môi trường thầm lặng quét rác trong đêm.

3. Mầm non là nhân tài của đất nước.

4. Lòng nhân ái bao la của Bác Hồ khiến nhân dân ta và cả nhân loại kính phục.

5. Em rất thích Cô tấm trong truyện Tấm Cám – vì Tấm là cô gái hiền lành, nhân hậu.

4. Các tục ngữ dưới đây khuyên ta điều gì, chê điều gì ?

a) Ở hiền gặp lành.

b) Trâu buộc ghét trâu ăn.

c) Một cây làm chẳng nên non

    Ba cây chụm lại nên hòn núi cao.

Trả lời:

a) Câu Ở hiền gặp lành khuyên ta nên ở hiền vì ờ hiền sẽ gặp điều tốt đẹp, may mắn.

b) Câu Trâu buộc ghét trâu ăn chê kẻ xấu bụng, hay ghen tị khi thấy người khác may mắn, hạnh phúc.

c) Câu “Một cây làm chẳng nên non. Ba cây chụm lại nên hòn núi cao” khuyên mọi người nên đoàn kết vì đoàn kết sẽ tạo nên sức mạnh.

MỞ RỘNG VỐN TỪ CÁI ĐẸP Luyen tu va cau trang 40 LOP 4

Luyen tu va cau trang 40

MỞ RỘNG VỐN TỪ CÁI ĐẸP

Câu 1. Tìm các từ:

a)  Thể hiện vẻ đẹp bên ngoài của con người: xinh đẹp, xinh xắn, tuyệt trần, duyên dáng, khôi ngô, tuấn tú, thanh tú, tuyệt mĩ, ...

b)  Thể hiện vẻ đẹp trong tâm hồn, tính cách của con người: thùy mị, dịu dàng, nết na, nhu mì, mị miều, thật thà, lễ độ, khiêm tốn, chân thành...

Câu 2. Tìm các từ:

a)  Chỉ dùng để thể hiện vẻ đẹp của thiên nhiên cảnh vật: tươi đẹp, lung linh, xanh tươi, trong mát, ngoạn mục, tráng lệ...

b)  Dùng để thể hiện vẻ đẹp của cả thiên nhiên, cảnh vật và con người: xinh xắn, lung linh , dễ thương, tuyệt đẹp, ...

Câu 3. Đặt câu với một trong các từ vừa tìm được:

Câu 1. a)

- Hai bà Trưng chẳng những võ nghệ tài ba mà nhan sắc đẹp thì tuyệt trần.

- Em bé xinh xắn như thiên thần.

- Sọ Dừa biến thành chàng trai khôi ngô tuấn tú.

Câu 2 a)

- Hoa Hồng vừa chớp nở đẹp lung linh.

- Vườn rau nhà em xanh tươi mơn mỡn.

Câu 4. Điền các thành ngữ hoặc cụm từ ở cột A vào các chỗ thích hợp ở cột B:

     A                                                                                           B

 Mặt tươi như hoa                                        Mặt tươi như hoa, em mỉm cười chào mọi người 

 Đẹp người, đẹp nết                                    Ai cũng khen chị Ba đẹp người, đẹp nết

 Chữ như gà bới                                          Ai viết cẩu thả chắc chắn chữ như gà bới